quinta-feira, 25 de maio de 2017

Leis influéncias dei lengas germanicas sus la lenga occitana

Lei lengas germanicas apareguèron dins lo sud d’Euròpa pendent lo periòde dei Grandeis Invasions (a l’entorn dau sègle V après lo Crist). De pòbles germanics coma lei visigòts, leis ostrogòts, lei francs, lei vandals, etcetèra envaïguèron lei tèrras europèas dau sud per aver mai de territòris e per profechar dei riquesas dei pòbles meridionaus, a la fin de l’Empèri Roman.

En quantitat mendre, avèm recebut
d’influéncias d’un pòble ben conegut, lei vikings 
Uei, lei lengas germanicas que rèstan son parladas dins lo nòrd e lo centre d’Euròpa. I a l’anglés, l’alemand, lo danés, lo neerlandés, lo suedés, lo norvegian, lo frison, lo bas-alemand, l’islandés, lo feroés e, en Africa dau Sud, l’afrikaans; i a egalament lo yidish que se parla sustot en Euròpa Centrala e a Nòva York. Lei lengas germanicas escandinavas (danés, suedés, norvegian, islandés e feroés) an per racina lo noroèc, qu’èra la lenga anciana dei vikings. L’islandés es la lenga modèrna que se’n sarra mai.
Nòstra lenga occitana foguèt influenciada per quauqueis uns dei pòbles germanics. Leis influéncias germanicas principalas en occitan venon deis ancianei lengas dei conquistaires pendent lei Grandeis Invasions: avèm sustot de mots que venon dau gotic (l’anciana lenga dei visigòts) e dau francic (l’anciana lenga dei francs). Son sovent de mots relatius a l’art militar, son pereu de colors e de prenoms: la guèrra, gardar, tròp, l’èume, blanc, gris, blau, brun, Matilda, Adelaïda, Robèrt, Enric… Pus recentament, l’occitan a recebut tanben de mots anglés coma l’espòrt, lo bistèc, lo rap, l’skateboard
En quantitat mendre, avèm recebut d’influéncias d’un pòble ben conegut, lei vikings. Aqueu pòble a laissat de traças tanben en occitan. Lei vikings, durant l’Edat Mejana, assajavan de pilhar e envaïr d’autrei territòris per subreviure. Anèron en Anglatèrra especialament, en Escòcia e mai en França. Existisson encara de traças arqueologicas, sustot en Bretanha. Coma o avèm vist, la lenga dei vikings èra lo noroèc e sembla lei lengas actualas que parlan lei pòbles dau nòrd d’Euròpa. Existisson donc tanben de vestigis dau noroèc dins la nòstra lenga.
Quauqueis exemples son lo balastre, garar, la flòta e benlèu nafrar.
Leis escolans d’occitan de primiera,
Licèu Esclangon, Manòsca



[Imatge: Benoit SANSON - poblejat dins www.jornalet.com]

Sem comentários:

Enviar um comentário