A la recèrca de la cultura francesa

 

 

Escrich per Joan-Marc Leclercq

Benlèu me coneishètz ara, e atz comprés que, a còps, pòdi estar drin capborrut. Lo còp passat me soi demandat çò qu’èra la cultura francesa, èi demandat a quauqu’un que la dehen dens un grop suus hialats sociaus, puèi me soi dit que lo mès simple seré de véser çò qu’es escrit sus Wikipedia, en francés solide, on sufisèva pas que de picar “culture française” per aver la responsa. Estoi pas decebut.

Tra la dusau linha, lo redactor reconeish “qu’es marcada per sa diverstitat, sa riquessa, mès que mès mercés a sas diferentas regions…”. E ben, a pas calgut aténguer longtemps. Au mens es aunèste.

Mes bon, e après?

Explica que’s caracteriza per numerosas universitats, e solide, que “la de París es una de las mès ancianas d’Occident”. En clicar suu mot vesètz qu’apareishoc au miei deu sègle XII-au. La de Montpelhièr data deu sègle X-au e de Tolosa deu sègle VII-au.

Puèi Wiki contunha en tot díser que la cultura francesa (sabèm pas encara çò qu’es) s’apueja granament sus l’arrajada de França en Euròpa, abans d’explicar qu’ara un ministèri i es dedicat.

E arriba un moment pro saborós, es deu capítol “Istòria” qu’es … vueit! Se demanda d’ajudar a la plear.

Mes exemples venguen. Citi forra-borra: la gastronomia (hromatges e vins), hauta cotura, joieria, luxe, drets umans.

Puèi la pagina enumèra elements de çò que podèm aperar “cultura” mes dambe la significacion Bèras Arts (literatura, teatre) e non pas “coneishenças e practicas ancianas comunas a un pòble sancèr”.

Menciona longament la lenga francesa e parla de las lengas “regionalas”. La simpla legida d’aqueste capítol hè comprénguer qu’un usatge centenari, de cap a un usatge milenari, representa pas brica una cultura.

Èri doncas rassegurat. La cultura francesa comuna a son territòri actuau existís pas vertadèrament o se que non representa quicòm de:

• pro recent dens l’istòria,
• o parisenc,
• o de cultura pas populara.

Dinc a quan quauqu’un me pòrte contra-exemples, solide ….

 

[Imatge: timmz - sorsa: www.jornalet.com]