Son a córrer de Gavarnia a Tolosa per l’ensenhament de l’occitan

La situacion de l’occitan dins l’ensenhament public es arribada a una situacion fòrça grèva aquesta rintrada après la reforma Blanquer

Comencèt ièr una corsa entre Gavarnia e Tolosa per interpelar las autoritats sus l’estat de l’ensenhament de l’occitan. Dins un itinerari de 250 km, la marcha ten lo sosten de nombroses collectius de parents e d’ensenhaires e de l’occitanisme. Es a passar per Gèddra, Lus, Pèirahuta, Tarba, Tornai, Lamanesa, Montrejau, Sant Gaudenç, Martras de Garona, Carbona, Sant Lis, Plasença de Toish, e arribarà a Tolosa dijòus ont lo rector de l’Acadèmia de Tolosa recebrà una delegacion del Centre Regional dels Ensenhaires d’Occitan de Tolosa (CRÈO Tolosa),

La situacion de l’occitan dins l’ensenhament public es arribada a un estat fòrça grèu aquesta rintrada après la reforma de l’educacion segondària de l’estat francés. En mai de la supression de plusors classas d’occitan, pel primièr còp cap d’escòla de la circonscripcion escolara de Tolosa dobrirà pas una seccion bilingüa francés-occitan. A mai, se respècta pas pus la convencion entre l’estat francés e las regions que garentissiá una ofèrta minimala de l’ensenhament de l’occitan als collègis. La casuda dels efectius d’escolans que fan d’occitan es sul pic tombada d’un 50%.

Los organizaires d’aquela corsa demandan a l’administracion lo restabliment dels efectius e la dobertura de nòvas seccions e que s’afortisca la formacion e lo recrutament dels ensenhaires d’occitan. Dins lo segondari revendican almens una egalitat amb l’ensenhament de las lengas classicas (latin o grèc) e una dotacion especifica d’occitan, coma la ten l’Acadèmia de Bordèu.

Enfin, los ensenhaires exigisson que se revèrse la situacion actuala e que se garentisca que se pòsca aprene l’occitan de l’ensenhament primari fins a l’universitat. De fach, aquela revendicacion es un drech reconegut pels principals tractats de dreches umans e lingüistics actuals.

Las revendicacions

Al primièr gra

— Restabliment d’almens un conselhièr pedagogic d’occitan dins totes los departaments de l’acadèmia de Tolosa.

— Dobrir de novèlas seccion bilinguas francés-occitan.

— Afortiment de la formacion e del recrutament dels regents d’occitan.

Al segond gra

— Desvolopament d’un ensenhament espandit de l’occitan. Dobertura de nòus collègis en metent fin als sosservicis forçats de maites professors d’occitan.

— Aumentacion de l’orari occitan pels collegians bilingües d’1 ora a 2 oras al collègi.

— Correccion de la reforma del licèu en donant a las lengas regionalas lo meteis estatut que las lengas e culturas de l’Antiquitat. Vòlon l’egalitat.

— Que l’occitan pòsca èsser vertadièrament una lenga viva de tipe B e que lo rectorat s’engatge a ne far la promocion.

— Dobertura de l’occitan dins de licèus novèls.

— Repensar l’ensenhament d’especialitat d’occitan qu’a pas capitat.

— Una dotacion especifica per l’occitan coma a Bordèu.

Universitat

— Aumentar lo nombre de candidats formats al CRPE e al CAPES d’occitan. 

Plan e estapas de la corsa 

Dimenge 15 de setembre - 72 km

09h15 - Partença de Gavarnia

10h30 - Comuna de Gèdra

11h30 - Glèisa de Lus

12h00 - Collègi de Lus

14h00 - Collègi de Peirahita.

15h30 - Luganhan

16h00 - Lorda Santuari e passatge a l’espital

18h30 - Omenatge a Pèir Lobèra davant lo licèu Jean Dupuy de Tarba.

Diluns 16/9 – 71 km

08h00 - Partença de Tarba davant l’Inspeccion Academica ont lo CRÈO i depausarà una letra

08h30 - Escòla Calandreta

10h30 - Collègi de Tornai

13h30 - Licèu de Lanamesa

16h00 - Recepcion e ponch de premsa  sus la plaça centrala de Montrejau

18h30 - Recepcion e ponch de premsa davant lo licèu de Sant Gaudenç.

Dimars 16/9 – 86 km

08h00 - Partença de Sant Gaudenç

12h00 - Martras de Garona

14h30 - Carbona

18h30 -  Recepcion e ponch de premsa a Sant Lis jol mercat cobèrt  de la Plaça Nacionala.

Dimècres 17/9 – 30 km

09h00 - Partença de Sant Lis

11h00 - Plasença deu Toish

12h30 - Ostal de la Region a Tolosa

15h00 - Arribada al Rectorat de l’Acadèmia de Tolosa, Plaça de Sant Ròc. Lo CRÈO i depausarà una letra.

Dins lo vidèo que seguís, podètz veire la crida de Fabrici Bernissan, un dels timonièrs de l’eveniment.

[Poblejat dins www.jornalet.com]