Escrich per Gerard Joan Barceló
Uèi mos compatriòtas còrses desfilan. Protèstan contra lo refús -qu’èra pasmens previsible- del govèrn francés d’escotar las revendicacions d’autonomia e de cooficialitat portadas per la majoritat sobeiranista de l’Assemblada de Corsega. Aquel mesprètz de la democracia locala, tipic d’una ideologia que los occitans coneissèm plan, nos poiriá desesperar. Cossí, d’efièch, esperar qué que siá s’una majoritat electorala neta e clara se pòt pas far entendre del poder central? D’unes serián temptats de tornar a la lucha armada, qu’es ça que la una atrapa, puèi que levariá sul pic tot crèdit al movement d’emancipacion insulara.
En aqueste temps malsegur s’es fach ausir en Corsega una votz coneguda, la del famós cantador Jean-François Bernardini, del nom mens celèbre grop còrs I Muvrini. Ne parlan la ràdio privada insulara Alta Frequenza e la revista en linha Corsica Oggi. Basta pas de rendre cooficiala la lenga còrsa per la salvar, çò diguèt Bernardini. E mai riscariá d’èsser inutila.
Aquelas declaracions an descadenat la polemica, que d’unes an interpretats los devises del cantador coma una distanciacion o nieus una dessolidarizacion envèrs la revendicacion sobeiranista.
Non pas. Jean-François Bernardini exprimís simplament una evidéncia. Una lenga se transmet pas de biais privilegiat dins l’encastre escolar mas familial. Denóncia tanben una crusèla realita: fòrça compatriòtas insulars mieus s’apièjan sus l’ensenhament -public, i a pas nat equivalent desvolopat de nòstras calandretas- per esperar de far subreviure la lenga, mas aquesta la fan pas gaire servir, e la transmission intergeneracionala familiala es catastrofica. Un 2%, segon Bernardini, çò qu’es de mal comprene, çò remarqui, mentre que i a encara fòrça gents de mai de seissanta ans amb plena competéncia lingüistica.
Non se tracta pas de renonciar a la cooficialitat, que descomplexariá los que senton de vergonha a emplegar la lenga en public, mas d’aver una vision realista d’una politica lingüistica vertadièra. L’escòla non o resòlv pas tot, e una lenga limitada als encastres escolar e mai institucional -pensem als discorses del president de l’Assemblada de Corsega- es pas una realitat viva als mainatges se non la pòdon parlar amb los de lor temps en defòra de la sala de la classa, o se los parents o grands contunhan de lor adreiçar la paraula en francés.
Per tant, Jean-François Bernardini prepausa non pas l’embarrament pauc productiu de la relacion ensenhaire-escolan, mas un partenariat triangular ensenhaire-escolan-familha, e una reflexion de tota la societat còrsa sus l’usatge de la lenga.
Una reflexion que poiriam far venir nòstra, non?
[Imatge: Jean Guy Talamoni - poblejat dins www.jornalet.com]
 |
| Lo conselhièr executiu encargat de la lenga còrsa, Xavier Luciani, parla amb d'escolans insulars |
En aqueste temps malsegur s’es fach ausir en Corsega una votz coneguda, la del famós cantador Jean-François Bernardini, del nom mens celèbre grop còrs I Muvrini. Ne parlan la ràdio privada insulara Alta Frequenza e la revista en linha Corsica Oggi. Basta pas de rendre cooficiala la lenga còrsa per la salvar, çò diguèt Bernardini. E mai riscariá d’èsser inutila.
Aquelas declaracions an descadenat la polemica, que d’unes an interpretats los devises del cantador coma una distanciacion o nieus una dessolidarizacion envèrs la revendicacion sobeiranista.
Non pas. Jean-François Bernardini exprimís simplament una evidéncia. Una lenga se transmet pas de biais privilegiat dins l’encastre escolar mas familial. Denóncia tanben una crusèla realita: fòrça compatriòtas insulars mieus s’apièjan sus l’ensenhament -public, i a pas nat equivalent desvolopat de nòstras calandretas- per esperar de far subreviure la lenga, mas aquesta la fan pas gaire servir, e la transmission intergeneracionala familiala es catastrofica. Un 2%, segon Bernardini, çò qu’es de mal comprene, çò remarqui, mentre que i a encara fòrça gents de mai de seissanta ans amb plena competéncia lingüistica.
Non se tracta pas de renonciar a la cooficialitat, que descomplexariá los que senton de vergonha a emplegar la lenga en public, mas d’aver una vision realista d’una politica lingüistica vertadièra. L’escòla non o resòlv pas tot, e una lenga limitada als encastres escolar e mai institucional -pensem als discorses del president de l’Assemblada de Corsega- es pas una realitat viva als mainatges se non la pòdon parlar amb los de lor temps en defòra de la sala de la classa, o se los parents o grands contunhan de lor adreiçar la paraula en francés.
Per tant, Jean-François Bernardini prepausa non pas l’embarrament pauc productiu de la relacion ensenhaire-escolan, mas un partenariat triangular ensenhaire-escolan-familha, e una reflexion de tota la societat còrsa sus l’usatge de la lenga.
Una reflexion que poiriam far venir nòstra, non?
[Imatge: Jean Guy Talamoni - poblejat dins www.jornalet.com]
Sem comentários:
Enviar um comentário