«Os buscadores de loto», as luces da bohemia apáganse nunha illa grega

 

Charmian Clift, escritora e xornalista australiana, autora de Cantos de sirena, pecha con este libro o círculo dunha vida a beiras do mar Mediterráneo

                           Charmian Clift, xunto á súa familia e amigos, na illa de Hidra.

Escrito por ELÉN ARAUJO

É febreiro de 1956, cheira a sal e buganvilla e Charmian e o seu marido acaban de comprarse unha casa na illa de Hidra, en Grecia, onde están decididos a vivir para sempre. «Kalorísiko!», felicítanlle os seus veciños e amigos. Pero ela só pode pensar que aí se van todos os seus aforros, que a nova casa non ten nin inodoro e que só lle quedan dous meses de embarazo.

Así comeza Os buscadores de Loto (Gatopardo), a segunda e última parte das memorias de Charmian Clift (Australia, 1923-1969) que retoma o relato xusto onde o deixou Cantos de sirena (Gatopardo). E faino cun estilo moi pausado, sen deixar ningún detalle atrás. Coma se o día tivese horas suficientes para apreciar cada onda, cada cor, cada curva do artesonado de madeira.

Alí, en Hidra, Clift encontra a unha comunidade de artistas e escritores que busca o mesmo que ela, esa serenidade que se atopa nas marxes. «Cada un de nós hallas apañado dalgún modo para liberarse da bóla e os grillóns e fuxir dese mundo de lucro desenfreado [...] Habémosnos/Habémonos encariñado moito os uns dos outros», escribe.

A medida que pasan os meses, a aquela aínda salvaxe illa de Hidra van chegando cada vez máis almas perdidas. Primeiro desembarcan Toby e Katherine, dispostos a renunciar aos luxos do vello continente. Despois chega Jacques, francés, cun pendente na orella e a súa gata embarazada. As seguintes caras novas xa non teñen nome, son «tres alemás», «uns suecos»… E así ata que, finalmente, o turismo de iates e estrelas de cine se merenda á pequena comunidade de artistas. As luces da bohemia apáganse e acéndense as luces, cámara e ¡acción! de Hollywood.

Esa xentrificación que estaba a vivir a súa querida Hidra é só una das gretas que se abren na burbulla de Charmian, que comeza tamén a exporse se ter deixado atrás un traballo estable en Londres e cambialo por unha austera vida rural foi unha boa idea. Os cheques non chegan, as chinches si. Manter a tres fillos cos beneficios dunha carreira de letras non é tan doado como prevía. «¡Que diferenza hai entre vivir con sinxeleza porque unha elixe facelo e porque che ves obrigada a facelo!», exclama.

Aínda así, non se alarmen. Esta non é unha lectura triste. Clift vaise dando conta aos poucos desa realidade tan crebadiza, pero o final aínda está lonxe. Esta é a foto fixa duns meses felices nos que goza e fainos gozar do paraíso idílico que xa é o seu fogar. A estampa dunha familia que se arraiga, unha comunidade que vai atopando o seu lugar e unha nova vida que comeza ao lado do mar.

A gran traxedia grega

A escritora australiana chegou á illa de Hidra da man do seu marido, o tamén escritor George Johnston. A súa historia en común é convulsa e cun final tráxico propio do mesmísimo Eurípides.

Coñecéronse nun xornal local no que el era o olliño dereito de todo o mundo e ela a recentemente chegada. Cando a Clift puxérona de patitas na rúa, Johnston decidiu dimitir en sinal de protesta. Daquela historia de amor nacerían máis de vinte anos de matrimonio, tres fillos e unha novela escrita a catro mans, High Valley. Foi grazas ao éxito dese tándem literario marido-muller que puideron dedicarse a escribir a tempo completo e mudarse á pequena illa grega. Aquel soño a beiras do Mediterráneo durou doce veráns.

Cando se lles acabou o amor, Charmian, que naquela sociedade dos anos 50 sempre estivera á sombra profesional do seu marido, regresou a Australia e comezou a traballar como opinadora no Sydney Morning Herald. Alí atopou a súa voz nunha columna semanal onde falaba dos dereitos das mulleres, da guerra de Vietnam, da censura e a xustiza social. Reivindicouse como ensaísta e pensadora nun traballo que, segundo o seu biografista Nadia Wheatley, foi para ela «unha bendición» e á vez a súa condena: «Era unha persoa moi reservada e exporse aos lectores baleirou as súas reservas».

Charmian acabouse suicidando aos 45 anos cunha sobredose de pastillas. E aínda que non deixou ningunha nota, si sabemos que decidiu quitarse a vida a noite antes de que a súa xa exmarido, George, publicase unha novela —de ficción, por suposto— sobre un escritor australiano que se muda a unha illa grega coa súa muller, pero só atopa insatisfacción e desazo.

O tráxico final de Charmian, con todo, non aparece nos buscadores de Loto, que nos coloca moito antes de que todo isto sucedese. Fainos viaxar a a pequena illa de bohemios e artistas que aínda tiña cheiro a principios e na que cabían todos os futuros posibles. Fainos namorarnos da vida en marchas curtas e a velocidade de cruceiro. E colócanos á altura dun descoñecidísimo Leonard Cohen que, como moitos outros amigos da parella, tamén se deixou enfeitizar polo encanto de Hidra aloxándose durante unha tempada naquela casa familiar que sempre tiña as portas abertas.

[Imaxe: arquivo Johnston&Clift - fonte: www.lavozdegalicia.es]