L’occitan: una lenga viva

 

Dijòus passat, a la redaccion de Vilaweb, se tenguèt una taula redonda sus la premsa numerica en occitan e en catalan. L’eveniment, organizat per l’Archiu Occitan de l’Universitat Autonòma de Barcelona dins l’encastre de sas 30as Jornadas Occitanas, metèt en dialòg Vicent Partal, director de Vilaweb, e Ferriòl Macip, cap-redactor de Jornalet, jos la moderacion de Jòrdi Ràfols. La tòca èra de perpensar suls avantatges, sus las dificultats e suls orizonts que los pòt ofrir la premsa numerica en lengas minorizadas.

Del debat, ne volèm reténer qualques idèas que nos interpèlan. Partal expliquèt, per exemple, cossí un catalan que viviá en Japon aviá recebut sus son telefonet un avertiment de tèrratrem en catalan, gràcias a las reviradas automaticas dels servicis d’urgéncia. Aquò nos mòstra que se poguèssem aver l’occitan coma lenga de nòstres telefonets, d’efièch los messatges nos arribarián en occitan, ja que l’intelligéncia artificiala ja o permet. Es tanben important de se recordar que las tecnologias se fondan sus nòstras causidas: se navegatz amb lo navigador en occitan, Google Maps vos mostrarà los toponims en occitan. Se fasèm viure la lenga sus Internet, las intelligéncias artificialas la prendràn en compte. De fach, amb mai de tretze ans de publicacion quotidiana, Jornalet a ja fornit un còrpus preciós per lor aprendissatge e la majoritat de las intelligéncias artificialas an un occitan acceptable.

Partal insistiguèt tanben sus un ponch essencial: la premsa numerica es en crisi, e solament se salva los mèdias subvencionats pels interèsses politics e los que tenon una comunautat al bòrd. Vilaweb foguèt lo primièr mèdia numeric d’Euròpa tota, patiguèt d’annadas de dificultats, mas uèi compta 25 000 abonats, desvolopa d’IA pròprias, es subrepresent suls rets socials e lèu farà television. La clau es aquí: una comunautat fidèla. Dins lo cas de Jornalet, avèm tanben una comunautat importanta. La majoritat d’occitanofòns se tròban sovent isolats dins lors parçans, vilas o vilatges e Jornalet a l’ambicion de los recampar, de lor donar una plaça ont se pòscan retrobar e participar. Per aiçò trabalharem per multiplicar los mecanismes d’interaccion e de participacion, e lèu lançarem un sistèma d’abonaments volontaris: qui se voldrà abonar o poirà far, mas lo jornal demorarà de lectura liura, perque l’occitan deu èsser vesedor e partejable. Lo desfís es clar: far de l’occitan una lenga viva sul ret, al servici de la societat, amb un vejaire occitan del Mond e amb la tòca de tornar portar la lenga del país dins la vida vidanta e dins los espacis socials d’un país que vòl viure.

 

 

[Imatge:  Zep Armentano - sorsa: www.jornalet.com]