Lengas minoritàrias a l’edat digitala

Escrich per Christian Andreu 

Ja fa de temps que sèm a l’edat digitala. E las lengas mai grandas de la planeta n’an fach profièch. Mas quin es lo ròtle qu’an de jogar e cossí o pòdon far las lengas nomenadas minoritàrias? A l’Union Europèa mai de 55 milions de personas parlan de lengas non oficialas. Las tecnologias digitalas tanben deurián èsser un avantatge per elas.

Divèrses traductors automatics ja permèton far d’aprochaments a d’autras lengas.

D’ en primièr, cal pensar que, abans, se un parlant d’una lenga minoritària se’n anava del sieu territòri non la podia pas pus parlar amb degus. Pasmens, las tecnologias digitalas coma Facebook o Twitter permèton al jorn de uèi que poscam parlar amb de gent de l’autra part del mond dins la lenga que volèm.

De mai, ja comença d’aver de traductors automatics escriches que permèton de far d’aprochaments a las lengas minoritàrias. Un bon exemple ne serià lo traductor d’occitan gratuït en linha qu’a installat lo govèrn catalan sus Internet.Lo cal melhorar encara, mas benlèu una segonda o tresena version sera ja fòrça semblanta a la realitat.

I a de rasons per l’optimisme

Al delà d’aquò, ja existisson de traductors orals d’aplicacions pels telefonets que permèton la traduccion de frasas dins las lengas mai utilizadas al mond. Benlèu es question de meses e los parlaires de lengas minoritàrias tanben los podran utilitzar amb lo telefonet. Aquò ajudaria e plan la intercompreneson mutuala entre nacionalitats. La sieuna aparicion es doncas solament question de temps.

La tecnologia de l’edat digitala es una bona oportunitat per totas las lengas umanas.

Los afogats de las nòvas tecnologias digitalas creisson en nombre e las ajudas e trabalh en favor de las lengas minoritàrias tanben.Cal encara aver de subtitols dins los programaris coma Youtube, la television o d’autras aplicacions telematicas. Mas la lucha es pas encara finida.

La tecnologia digitala doncas pòt arribar a èsser un plan bon utís per lo desvolopament e creissement de las nomenadas lengas minoritàrias coma lo breton dins l’estat francés, lo gaèlic dins lo Reiaume Unit o l’asturian dins l’estat espanhòl. I a de causas qu’ara se pòdon far e solament fa 20 ans non se podion pas far. I a de rasons per l’optimisme.

Cal far un esforç que benlèu passaria per l’union de las pichòtas nacionalitats a l’ora de trabalhar digitalament amassa. Aquò fariá aqueste esforç mai aisit dins una lucha que uèi coma ièr es en tot una causa justa.

[Poblejat dins www.sapiencia.eu]